دعوای اثبات نسب

دعوای نسب چیست؟

دعوای اثبات نسب ممکن است که جنبه فرزندی داشته باشد و یا اینکه جنبه خویشاوندی داشته باشد.

نسب فرزندی یعنی فرد بخواهد ثابت کند که فرزند فلان شخص است تا از موارد قانونی برخوردار شود.

اما نسب خویشاوندی نسبی غیر از فرزندی است مثل برادر بودن، خواهر بودن، عمو یا دایی کسی بودن و...

اثبات نسب طفل نامشروع

گاهی بین دو فرد رابطه زناشویی وجود نداشته و از رابطه نامشروع فرزندی به دنیا آمده است که این فرزند اگر چه نامشروع است اما به جز ارث از تمام حقوق فرزند در مقابل پدر برخوردار است لذا این نوع نسب هم قابل اثبات است. در اینجا باید دعوای اثبات نسب طفل طرح شود که خوانده پدر خواهد بود این دعوا را با توجه به این که طفل نمی تواند طرح کند مادر وی به نمایندگی از وی اقامه میکند ناگفته نماند که اگر زمان بگذرد و طفل به سن قانونی برسد خود وی میتواند طرح دعوا کند.

اثبات نسب طفل

ممکن است مادر این دعوا را طرح کند برای طفل  علیه شوهر خود علت طرح دعوا و اختلاف ممکن است این امر باشد که مثلا بین زن و شوهر عقد موقت بوده و ثبت نشده و یا اینکه تنظیم عقدنامه مدت ها بعد انجام شده در اینجا ممکن است خوانده یا شوهر انکار کند و مادر باید با ادله مثل شهادت شهود و... آن را اثبات کند البته DNA. هم در این زمینه میتواند کارساز باشد.

دعوای اثبات نسب توسط فرزند

همچنان که گفته شد خود فرزند در سن قانونی می تواند طرح دعوا کند که در این زمینه لازم است زوجیت و ازدواج مادر و پدر خود را ثابت کند اگر خوانده منکر رابطه زوجیت شود فرزند باید از طرق دیگر امر مزبور را اثبات کند. مثل شهادت شهود و یا آزمایش DNA که میزان آن بستگی به قرائن و شواهد قضیه دارد.

اثبات نسب پدر از سوی پدر

در اینجا اگر خواهان یعنی پدر ادعا کند فلان شخص فرزند وی است اگر این ادعا برخلاف اوضاع و احوال مسلم نباشد و امری غیر منطقی هم نباشد صرف همین ادعا برای اثبات رابطه نسبی کفایت میکند حال اگر آن فرزند که خوانده است بالغ باشد برای اثبات نسب تصدیق وی نیز نیاز خواهد شد.

البته در رویه قضایی به نظر می رسد که نیاز است پدر شهادت شهود نیز ارائه دهد.

اثبات نسب مادر توسط پدر

این امر را مثلا میتوان در موردی فرض کرد که مرد و زن ازدواج موقت کرده اند و پس از زایمان و تولد بچه زن آنان را به حال خود وامی گذارد و طفل را به زوج یا مرد میدهد در این مورد پدر یا زوج می تواند با اقامه دعوای اثبات نسب و شواهد و مدارک امر مزبور را اثبات کند.

 اثبات نسب فرزندی از سوی زوجین

در اینجا پدر و مادر مدعی هستند که  طفل یا شخص بالغی فرزند آنان است که مثلا در بیمارستان و... عوض شده است. یا اینکه والدین به دلیل مشکلات مالی فرزند خود را به دیگری و تحت سرپرستی وی قرار میدهند اما بعد ها پشیمان می شوند و قانون هم به ایشان برای پس گرفتن فرزند حق میدهد.

اثبات نسب خویشاوندی

منظور از این امر اثبات رابطه خویشاوندی است به جز رابطه والدین با فرزند، مثل رابطه نسبی پدر بزرگ و مادر بزرگ با نوه ها، رابطه نسبی برادر و خواهر ها، رابطه نسبی عمو و عمه و خاله و دایی ها و...